Bitkisel Ürünler Zayıflatır mı ?

Günümüzde diyet yapma kavramı ne yazık ki farklı bir boyut kazanarak sağlıklı beslenme anlamını tamamen kaybetmiştir. Bugün diyet dendiğinde akla ilk gelen şey, zayıflama çayları, detox içecekler, detox çorbalar, kilo verdirici olduğu iddia edilen ilaçlar veya takviye gıdalar, yağ yakımı sağladığı düşünülen besinler vs. bu listeyi çok daha fazla uzatabilirim ne yazık ki.

Beslenme ve Diyet Uzmanı olan kişilerden bu ürünleri zaten duymazsınız. Sizi bu şekilde zayıflatacağını iddia eden kişilerden ise itina ile uzaklaşmalısınız.

Peki bitkiler zararlı mıdır?
Hayır her bitkinin kendine özgü yapısı sebebi ile etkisi faklıdır. Doğru ve yerinde kullanımda maksimum düzeyde fayda sağlayabilirler. Bizim konumuz zayıflama ürünü olarak satılan bitki çayları.

Yapılan bir çok araştırma gösteriyor ki her ne kadar zararsız olsalar da bu bitkisel preparatlar, özellikle kronik kullanım sonucunda istenmeyen etkilerin gelişimine neden olabilir. Bitkisel ürünlerin doğal oldukları için yararlı oldukları düşüncesi yanlış olup; yaş, cinsiyet, genetik farklılıklar, beslenme durumu, eşlik eden hastalıklar, beraberinde alınan ilaçlar etkileri değiştirebilir ve toksik olmalarına neden olabilmektedir. Bitkisel ürünler özellikle böbrek ve diyaliz hastalarında; kan basıncı, kan şekeri ve pıhtılaşma üzerine tahmin edilemeyen etkiler ve elektrolit dengesizlikleri nedeniyle zararlı olabilmektedir. Akut hepatit, viruslar, ilaçlar, alkol, metabolik hastalıklar, toksinler gibi değişik nedenlerle oluşan karaciğer hücre nekrozu ve karaciğerin infilamasyonu ile seyreden klinik sorunlarla sıkça karşılaşılmaktadır.

Hangi bitkiler kullanılmaktadır?
Dünya Sağlık Örgütü ( WHO) araştırmalarına göre tedavi amaçlı kullanılan tıbbi bitkilerin sayısı 20.000 civarındadır . Özellikle lisansı olmayan, kalite, etkililik ve güvenirliliği gösterilmemiş, etiketlenmesi ve standardizasyonu uygun olarak yapılmamış, denetimsiz, tezgah üstü olarak satılan ilaçların kullanımı artmıştır. Bunlar içerisinde en çok bilinenler; sinameki, bitkisel çaylar, papatya türleri, yosun hapları, kondriotin sülfat, ekinezya, efedra, garlik, ginkgo biloba, ginseng, kava, glukozamin, melatonin ve fitoöstrojenlerdir. Sık kullanılan bitkilerden biri olan sinameki, anason, rezene, civan perçemi ısırgan, keten gibi bitkiler; diüritik, laksetif, karminatif etki ile vücuttaki suyun atılmasını hızlandırıcı etkiler içermektedir. Bu da uzun kullanım sonrasında barsaklarda ki Villusların zarar görmesine sebep olduğundan besin emilimlerinin bozulmasına bağlı hastalıkların yaşanmasına ve kronik kabızlık yaşanmasına sebep olmaktadır. Yosun içerikli zayıflama hapları da çokça kullanılmaktadır. Bunların içersinde “sibutramin” adlı iştah azaltıcı bir madde yer almaktadır. Gerçekte insanlar yosunla değil sentetik bir madde ile zayıflıyorlar ve madde kontrolsüz kullanıldığı için birçok kişinin ölümüne yol açmıştır. Yine doğadan kontrosüz bir şekilde toplanan mantarlar da bir çok kişi de ölüme sebebiyet vermiştir.

Bitkisel Ürünlere Dikkat Edin!
Bir bitkisel ürünün üzerinde doğal olduğunu belirten bir etiketin bulunması onun güvenli olduğunu göstermez.
Yaşlılar ve özellikle kronik hastalıkları sebebi ile ilaç kullanan kişiler özellikle dikkat etmelidir.
Bazı bitkisel ürünler ilaç gibi etki gösterdiğinden, kullanılan ilaçlarla etkileşerek, zararlı olabilmektedirler.
Bitkisel ürünleri kullanan ve cerrahi müdahale geçirecek olan kişiler bu durumu mutlaka doktoruna belirtmelidirler. Bu gibi durumlarda bitkisel ürünün iki hafta önceden kesilmesi gerekmektedir.
Hamile kadınlar veya emziren anneler özellikle dikkatli olmalıdırlar. Çünkü bu ürünler ilaç gibi etki gösterebilirler.
Etiketlere kanmayın! Yapılan araştırmalar sonucu bitkisel ürünlerin etiketleri üzerinde belirtilen bileşiklerin haricinde birçok madde tespit edilmiştir.
Bazı bitkisel ürünlerin içerisinde metaller, etiketsiz ürünler, mikroorganizmalar ve diğer maddeler bulunmaktadır. Paketli ve karışım olan niteliksiz markalardan uzak durunuz.
Yedikleriniz ilacınız, ilacınız yedikleriniz olsun.

Sevgiler
Diyetisyen Sezen Çetinkaya